Stroomuitval dreigt in Utrecht door eigen klimaatkoers
Het stroomnet in de provincie Utrecht staat onder druk. Als er niet snel wordt ingegrepen, dreigt er in 2026 ongecontroleerde stroomuitval. Hierdoor zijn plannen om van het gas af te gaan tijdelijk opgeschort.
De provincie overweegt ongebruikelijke maatregelen om stroomuitval te voorkomen. Het is mogelijk dat openbare laadpunten voor elektrische auto’s een deel van de dag worden uitgeschakeld. De overstap naar volledig elektrische warmtepompen in bestaande woningen wordt uitgesteld en vervangen door de installatie van hybride pompen, die ook op aardgas werken. Daarnaast is de plaatsing van gasgeneratoren op verschillende locaties een optie om eventuele tekorten op te vangen.
Deze maatregelen zijn aangekondigd door netbeheerders Stedin en Tennet, de provincie Utrecht en het demissionaire kabinet. Robert Kuik, directeur netplanning van Tennet, geeft aan dat zonder ingrepen de stroom kan uitvallen door overbelasting van het net. "Om dit te voorkomen moeten nu maatregelen genomen worden", citeert De Volkskrant hem.
Er is een dreigend tekort aan elektriciteit voor zogenoemde kleinverbruikers, wat overeenkomt met het verbruik van 125.000 woningen. Het niet meer aansluiten van nieuwe woningen op het elektriciteitsnet is een extreme optie die wordt overwogen, gezien het huidige woningtekort. Alternatieve maatregelen worden daarom voorgesteld om de woningbouw te kunnen voortzetten.
Automobilisten gedupeerd
Een specifieke maatregel die door Stedin wordt overwogen is het uitschakelen van openbare laadpalen gedurende piekmomenten in de elektriciteitsvraag. Dit zou in de praktijk betekenen dat automobilisten die tijdens deze drukke tijden hun auto willen opladen, moeten wachten.
Stedin verwacht dat er in de regio een toename van honderdduizend laadpalen zal zijn. Door deze tijdelijk uit te schakelen, kan mogelijk 100 megawatt vrijgemaakt worden voor extra woningaansluitingen.
Minder warmtepompen
Het plaatsen van hybride warmtepompen moet ook de druk op het net verminderen. Hierdoor zou tussen de 100 en 140 megawatt vermogen beschikbaar komen. Warmold ten Zijthoff, regiodirecteur Utrecht bij Stedin, benadrukt dat nieuw gebouwde gasvrije wijken niet opnieuw op het gasnet worden aangesloten.
Tennet en Stedin onderzoeken of marktpartijen generatoren kunnen leveren voor gebruik tijdens piekmomenten. Als dit niet haalbaar is, overwegen de netbeheerders zelf het plaatsen van generatoren.
Ook andere provincies
In mei wordt de definitieve invulling van de maatregelen bekendgemaakt. De situatie in Utrecht staat niet op zichzelf; soortgelijke problemen doen zich voor in Flevoland en Gelderland, waar op termijn ook ingrijpende maatregelen worden verwacht.
Bijna overal in Nederland is het elektriciteitsnet overbelast. Netbeheerders adviseren bewoners in deze gebieden om voor een hybride variant van de warmtepomp te kiezen in plaats van een volledig elektrische.
Voor de zeshonderd grootverbruikers in Utrecht die wachten op een zwaardere aansluiting, bieden de huidige plannen echter geen oplossing. Deze zijn vooral bedoeld om het elektriciteitsnet in stand te houden.