Volgens de klimaatplannen moeten in 2030 1,5 miljoen huizen van het gas af zijn. Maar dit verloopt moeizaam. Het kabinet bereidt daarom een wet voor waarmee gemeenten dwang kunnen gebruiken om huizen van het gas af te krijgen. 'We kunnen niet wachten op één huizenblok dat zich als een Gallisch dorpje verzet,' zei Woonminister Hugo de Jonge eerder dit jaar.
Utrecht zal de eerste gemeente zijn die deze methode toepast, meldt de Volkskrant. De wijk Overvecht-Noord wordt sinds 2017 als proeftuin gebruikt voor een aardgasvrij beleid. In 2030 moeten alle 8 duizend huizen van het gas af zijn. In het bestemmingsplan wordt het vanaf 2024 verboden om een kookgasaanlsuiting te hebben. Dit is twintig jaar eerder dan de rest van Nederland. Tot nu toe was er een kleine minderheid in Overvecht-Noord die een obstakel vormde, maar dat zal binnenkort niet meer het geval zijn.
De gemeente Utrecht verwacht dat bewoners 150 tot 200 euro goedkoper uit zullen zijn, mede omdat ze geen vastenrecht meer zullen hoeven te betalen voor een gasaansluiting. De wijk Overvecht-Noord heeft vooral veel sociale huurwoningen. Omdat velen het niet breed hebben, valt de aanstaande gedwongen overstap bij hen 'in goede aarde', schrijft de Volkskrant.
Ook meldt de krant dat veel inwoners van de wijk niet goed Nederlands spreken. 'Sommigen durven geen nee te zeggen, zoals mijn ouders,' zegt een inwoner tegen de Volkskrant. 'Ze willen liever niet, omdat de Marokkaanse keuken volgens hen vuur nodig heeft, maar zij durven dat niet te zeggen tegen de woningcorporatie.'
Kritiek op aanstaande dwangwet
Op de aanstaande dwangwet van het kabinet is echter al kritiek gekomen. Vereniging Eigen Huis wijst erop dat er in de wet niet is vastgelegd dat de woonlasten niet mogen meestijgen. 'Garanties over de betaalbaarheid, zoals die zijn beschreven in het Klimaatakkoord, vallen daardoor tussen wal en schip en worden sterk afhankelijk van de gemeente waarin je woont,' aldus de vereniging. Volgens de Volkskrant zijn de gemeenten hierover met het ministerie nog in gesprek.
Beleidsmakers erkennen dat dwang weerstand kan oproepen. Maar volgens hen heeft zonder wang de energietransitie 'geen kans van slagen', schrijft de Volkskrant.
Uit een peiling zou blijken dat een meerderheid van de inwoners van de wijk Overvecht-Noord voor de plannen zijn. Maar tegenover de Volkskrant uiten sommige bewoners hun onvrede. 'Dwang is niet het middel om mij van het gas af te krijgen, dan ga ik tegenwerken,' zegt een ict'r. Volgens hem stelt de overheid zich dwingend op. Hieraan voegt hij toe: 'Veel mensen hier kunnen niet voor zichzelf opkomen, maar ik wel.'
'Ik vind het oneerlijk dat ik nu word gedwongen en anderen in Nederland niet,' zegt een vrouw. 'Waarom gebeurt dit in deze wijk? Ga dit ergens anders doen, denk ik dan.'