Jetten betrapt op leugens over lagere energierekening: zo zit het écht

Achtergronden 13 november 2023 4 minuten Marit Nubé
Jetten

Demissionair klimaatminister Rob Jetten (D66) beweert dat de energierekening lager is geworden door zijn klimaatbeleid. Ook stelt hij dat Nederland helemaal onafhankelijk is geworden van Russisch gas dankzij hem. Maar al snel blijkt Jettens betoog enorm te rammelen. Op welke leugens is de zelfverklaarde 'klimaatdrammer' betrapt? Lees het hier!

Bij WNL Op Zondag haalt Frans Timmermans flink uit naar Jetten.  "Rob Jetten heeft onderdeel uitgemaakt van een kabinet dat gewoon niets heeft gedaan. Wij staan in Nederland al duizend dagen stil", vindt de lijsttrekker van GL-PvdA.

Deze opmerking komt hem al snel op een sneer te staan van Jetten. 'Frans, is het lastig te erkennen dat een andere lijsttrekker ook iets goed heeft gedaan?' schrijft de D66-minister op X. Als voorbeeld stelt Jetten dat Nederland 'binnen één jaar onafhankelijk van Russisch gas' is geworden en dat er een 'lagere energierekening door isolatie' is.

Woningisolatie kan flink in papieren lopen
Al snel krijgt Jetten de wind van voren op sociale media. Zo wordt er sterk aan getwijfeld of de bewering inderdaad klopt dat door hem de energierekening omlaag is gegaan door isolatie. Zo merkt onderzoeksjournalist Marc van der Vegt op dat 'mensen isolatie niet kunnen betalen'. Dit is niet voor niets: in augustus werd bekend dat woningisolatie duizenden euro's extra kan gaan kosten. 

Met een geïsoleerd huis heb je minder energie nodig om je huis te verwarmen. Daarom proberen steeds meer huishoudens hun woning te verduurzamen door het goed te laten isoleren. Maar dit blijkt niet altijd even diervriendelijk. Bij het isoleren van muren dreigen vleermuizen hun woonplek te verliezen of zelfs te verstikken, blijkt uit onderzoek.

Dit werpt de nodige problemen op. De vleermuis draagt namelijk veel bij aan het ecosysteem en dus een beschermde diersoort is volgens de Europese Habitatrichtlijnen. Daarom besloot de Raad van State deze zomer dat huiseigenaren, die hun woning willen laten isoleren, eerst een duur ecologisch onderzoek moeten laten uitvoeren naar de aanwezigheid van vleermuizen. Zo'n onderzoek duurt een jaar en kan zo'n 5.000 euro kosten.

Hoogste gasprijs van Europa 
Ook op een andere manier wordt er getwijfeld aan Jettens bewering dat hij de energierekening omlaag heeft gekregen. Zo liep tijdens zijn ministerschap de Nederlandse gasprijs zodanig op, dat het zelfs de hoogste van Europa werd.

"We hebben veruit de hoogste gasprijzen van Europa," merkte NSC-leider Pieter Omtzigt begin dit jaar op in een Kamerdebat. "Onze huishoudens betalen het dubbele van wat er in België of Duitsland wordt betaald."

De reden van de hoge gasprijs heeft uiteraard te maken met de Europese sancties tegen Russisch gas, vanwege de oorlog in Oekraïne. Maar ook hierin heeft Jetten een precaire rol gespeeld, benadrukken critici. In april vorig jaar kondigde de D66'er namelijk een dwangmaatregel aan: alle gemeten moeten hun contract opzeggen bij het Russische Gazprom Energy, zodat ze 'niet langer de Russische staatskas spekken'. Burgermeesters die weigerden mee te werken wilde hij eventueel in de gevangenis kunnen gooien.

Maar al snel kwam er veel kritiek op Jettens dwangmaatregel. Zo bleek dat zo'n opzegging miljoenen euro's per gemeente kon gaan kosten. De gemeente Utrecht, bijvoorbeeld, kostte het elf miljoen euro om een nieuw contract af te sluiten. Ook werd er getwijfeld aan de effectiviteit van de plannen. Als gemeenten hun contract opzeggen, moeten zij nieuw gas inkopen op de Europese markt. Maar dit gas is altijd nog deels Russisch, en de gasprijzen zijn inmiddels tien tot vijftien keer gestegen. Dit betekent dat er met een nieuw gascontract juist méér geld in de Russische staatskas komt. Jettens plannen bleken dus een averechts effect te hebben.

Daarom besloot een Kamermeerderheid een half jaar later dat Jetten moest afzien van zijn dwangmaatregel. Dit besloot hij daarom nog dezelfde dag te doen.

Nog steeds afhankelijk van Russisch gas
Tot slot beweert Jetten dat Nederland, dankzij hem, helemaal onafhankelijk is van Russisch gas. Maar kritische X-gebruikers wijzen erop dat dit niet klopt. Vanwege zijn ingetrokken dwangmaatregel hebben Nederlandse gemeenten nog steeds energiecontracten met Gazprom. En zelfs de gemeenten die wél een nieuw gascontract afsloten, zoals Utrecht, gebruiken alsnog Russisch gas omdat ze het halen van de Europese markt.

Ook de CEO van Gazprom, Aleksey Miller, erkent dat zijn bedrijf nog in groten getale gas levert aan de Europese markt. Precieze getallen geeft hij hier niet over, omdat pijpleidingen "geen nationale kleur hebben". Maar deze maand meldt hij wel aan het Russische staatskanaal Rossiya 1 dat "Russisch gas wordt geleverd aan veel landen die hebben verklaard het niet te willen gebruiken". Het gas wordt geleverd via Oekraïne naar de Oostenrijkse hub in Baumgarten.

Energierekening gaat blijven stijgen
Tot slot werd dit maandag bekend dat de energierekening in komende jaren explosief zal blijven stijgen vanwege windmolens en zonnepanelen. Dit meldt adviesorganisatie PwC Nederland aan Hart van Nederland.

PwC voorspelt dat met name de kosten voor stroom explosief zullen blijven stijgen. Dit is niet voor niets: vorige maand erkende Jetten dat de aansluitingskosten van windparken op zee 40 miljard euro hoger uitvallen dan verwacht. Dit wordt doorberekend aan de consument. Ondertussen zullen bedrijven en burgers alsmaar meer elektriciteit verbruiken. En dus stijgt de stroomprijs schrikbarend. Volgens PwC zullen elektriciteit en gas in 2030 tweemaal zo duur zijn als de prijs in 2020. Vervolgens zal de prijs rond 2040 weer zo'n 40 procent duurder zijn dan in 2030. 

Vorig jaar steeg de energierekening al flink in Nederland, maar volgens PwC was dit geen eenmalige uitschieter. Door de energietransitie zal de stroom- en gasrekening komende jaren blijven stijgen. De totale kostenstijging van energie zal zo'n 56 miljard euro kosten, waarvan 31 miljard euro verhaald gaat worden op huishoudens. Daarnaast 

Al in september vorig jaar erkende Jetten dat de hoge gasprijs blijvend zal zijn. "De realiteit is dat we het met minder fossiele energie moeten doen", aldus minister Rob Jetten in gesprek met NU.nl. Volgens de minister zal aardgas, ook met speciale maatregelen, een stuk duurder blijven dan voorheen. Maar volgens Jetten is dit niet per se problematisch, hij ziet het dan ook als een "wake-upcall". Een economie bouwen op goedkoop gas is niet verantwoord, aldus de minister 

Meerartikelen

Milei
Achtergronden

Wat Nederlandse beleidsmakers kunnen leren van Javier Milei: hoe de woningnood op te lossen

Argentinië heeft een aanzienlijke verandering in de woningmarkt ondergaan na de afschaffing van de huurprijsregulering door de libertaire president Javier Milei. Deze beleidswijziging heeft geleid tot een toename van het woningaanbod en een daling va

Immigratie
Nieuws

Vrees voor toename in asielinstroom Canarische Eilanden

De migratiedruk op de Canarische Eilanden blijft onverminderd hoog en de situatie lijkt in de komende weken verder te escaleren. Dit blijkt uit een intern rapport van de Guardia Civil, geraadpleegd door La Gaceta. Er wordt gewaarschuwd voor een aanzi

WEF
Achtergronden

Senator vreest voor WEF-dominante cultuur: 'Moderne slavernij'

In het Australische parlement heeft senator Malcolm Roberts een scherpe waarschuwing afgegeven over de toekomst die volgens hem dreigt onder het leiderschap van Klaus Schwab en zijn World Economic Forum (WEF). Volgens Roberts leidt het plan van de 'G

Walz
Achtergronden

VP-kandidaat Kamala Harris voerde wet in om tampons voor mannen-wc te verplichten

Minnesota's gouverneur, Tim Walz, heeft de afgelopen dagen veel kritiek gekregen nadat hij werd gekozen als running mate van vicepresident Kamala Harris. De kritiek is gericht op een wet die hij ondertekende, waarin staat dat openbare scholen in Minn

Trump
Nieuws

Wat zeggen peilingen over huidige strijd VS? Analist legt het uit

Donald Trump, de Republikeinse presidentskandidaat, is volgens CNN's hoofd peilingsanalist Harry Enten nog steeds "zeer actief" in de race voor het presidentschap, ondanks dat hij in de huidige peilingen achterligt op vicepresident Kamala Harris. Ent

Ministerie
Achtergronden

Nieuwe plannen Ministerie van Financiën zorgen voor onrust: dit is wat u moet weten

Oud-Kamerlid Wybren van Haga heeft scherpe kritiek geuit op plannen van het Ministerie van Financiën. In een document, geproduceerd door ambtenaren van het ministerie, worden voorstellen besproken die volgens Van Haga de financiële vrijheid van Neder

Faber
Nieuws

PVV-minister over groei overlastgevende asielzoekers: 'Keihard werken aan vrijheidsbeperkende opvang'

Het aantal asielzoekers dat ernstige overlast veroorzaakt, is het afgelopen jaar bijna verdubbeld. Dit heeft geleid tot een zorgwekkende verslechtering van de veiligheidssituatie in en rond het aanmeldcentrum in Ter Apel, zo blijkt uit recente rappor

Auto
Nieuws

Vier auto's uitgebrand binnen één uur in Amsterdam

In de nacht van dinsdag op woensdag zijn in Amsterdam binnen een uur vier auto’s volledig uitgebrand. De branden vonden plaats in de wijken Nieuw-West en Noord, wat leidde tot een verhoogde alertheid bij de autoriteiten. De politie onderzoekt de moge

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Khelif
Achtergronden

Bokser onthult ervaring met Imane Khelif: 'Hij is een man'

De Bulgaars-Nigeriaanse bokser Joana Nwamerue spreekt haar zorgen uit rond de deelname van Imane Khelif aan vrouwenbokswedstrijden. Nwamerue heeft zelf gevochten tegen Khelif en zij beweert dat Khelif over 'mannelijke kracht' beschikt en 'mannelijke

Trump
Nieuws

Donald Trump keert terug op X na lange afwezigheid

Groot nieuws in de online wereld: Donald Trump is terug op het sociale platform X (voorheen Twitter). Trumps eerste tweet kan rekenen op honderden duizenden likes. Met deze terugkeer heeft de Amerikaanse oud-president een groter podium in aanloop naa

Biden
Nieuws

Gevoelige info Hunter Biden jarenlang verzwegen door Amerikaanse overheid

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft jarenlang gevoelige documenten achtergehouden waarin blijkt dat Hunter Biden, de zoon van president Joe Biden, om hulp vroeg bij zijn zakelijke activiteiten. Deze onthullingen komen aan het lich

Rutte
Nieuws

Kort geding tegen Rutte en NAVO krijgt verrassende wending

Het kort geding tegen oud-premier Mark Rutte en de NAVO is van start gegaan bij de rechtbank in Brussel. De zaak, aangespannen door juridisch adviseur Karim Aachboun, draait om een unieke poging om Rutte verantwoordelijk te houden voor vermeende fout

Politie
Nieuws

Joods echtpaar wil weg uit Rhenen na jarenlange intimidatie

Een Joods echtpaar uit Rhenen staat op het punt de stad te verlaten na jarenlange intimidatie en antisemitische uitingen door buurtbewoners. Sinds hun komst in 2019 zijn ze het doelwit geweest van toenemende bedreigingen, die hun hoogtepunt bereikten

Apple
Nieuws

Apple weigert blanke mannen toe te laten bij uniek trainingskamp

Techgigant Apple heeft de inschrijvingen geopend voor haar nieuwste Entrepreneur Camp, een trainingskamp gericht op ondernemers en ontwikkelaars. Maar één ding valt op: het programma richt zich specifiek op 'minderheden'. Dit betekent dat alle bevolk

Zelensky Von der Leyen
Nieuws

Aanhoudingsbevel tegen Oekraïner vanwege Nord Stream-sabotage

Een Duitse rechter heeft een Europees arrestatiebevel uitgevaardigd tegen Vladimir S., een Oekraïense duikinstructeur. Hij wordt ervan verdacht betrokken te zijn bij de sabotage van de gaspijpleidingen die Rusland met Duitsland verbinden. De sabotage

Vrouw
Nieuws

Gents meisje (15) verkracht terwijl ze katten van buren voert

Wat begon als een routineklus om de katten van de buren te voeren, eindigde maandag in een nachtmerrie voor een 15-jarig meisje in Gent. Het slachtoffer werd bij het verlaten van de woning plotseling terug naar binnen geduwd en brutaal verkracht door

Cel
Nieuws

PVV-kabinetslid wil dat vrije criminelen alsnog de cel in gaan

Duizenden veroordeelden lopen momenteel vrij rond vanwege een groot tekort aan gevangenispersoneel. PVV-staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie en Veiligheid) onderzoekt nu een opmerkelijke maatregel om deze crisis het hoofd te bieden: het onderb

asielzoekers
Nieuws

Probleemgroep asielzoekers qua aantallen bijna verdubbeld in jaar tijd

De lijst met asielzoekers die ernstige overlast veroorzaken is het afgelopen jaar bijna verdubbeld. In de afgelopen maanden merkten medewerkers van de Inspectie Justitie en Veiligheid een sterke toename van geweld en overlast in Ter Apel. Tijdens hun

Oettinger
Nieuws

Voormalig Eurocommissaris gaat aan de slag als lobbyist voor Chinees bedrijf

De Chinese kledinggigant Shein heeft voormalig Eurocommissaris Günther Oettinger ingehuurd om het bedrijf te adviseren over hoe het moet omgaan met het politieke klimaat binnen de Europese Unie. Dit doet Shein in een poging om zijn reputatie te verbe

X
Opinie

Elon Musk en Donald Trump: voor Amerika en tegen online censuur

De aankondiging van het gesprek tussen Elon Musk en Donald Trump deed nogal wat stof opwaaien, niet in de laatste plaats bij de EU dat door middel van een officiële brief probeerde één en ander vooraf aan banden te leggen. Een duidelijker voorbeeld d