Grenspolitie mag niet zomaar meer in telefoons kijken van reizigers
Een Amerikaanse rechtbank heeft geoordeeld dat agenten van het Amerikaanse Customs and Border Protection (CBP) geen telefoons, laptops en andere apparaten van reizigers mogen doorzoeken zonder een gerechtelijk bevel.
Deze uitspraak komt voort uit een zaak waarbij een reiziger begin 2022 op JFK Airport in New York werd gevraagd om zijn telefoon te laten doorzoeken. De reiziger weigerde aanvankelijk zijn wachtwoord te geven, maar werd toen verteld dat hij geen keuze had.
Al jaren oordelen Amerikaanse rechtbanken dat de overheid reizigers routinematig mag doorzoeken op verboden goederen zonder rechterlijk bevel. Het CBP gebruikte deze maas in de wet om reizigers te dwingen hun telefoons en laptops af te staan voor doorzoeking. De website Reason meldt dat deze praktijk nu is verworpen door de rechter.
Volgens de rechter schendt de doorzoeking van telefoons het vierde amendement van de Amerikaanse grondwet, dat beschermt tegen onredelijke huiszoekingen en inbeslagnames. Bovendien vormen dergelijke doorzoekingen een bedreiging voor kernrechten van het eerste amendement, waaronder vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, vrijheid van vereniging en persvrijheid. De rechter benadrukte dat deze praktijken ook de communicatie tussen journalisten en hun bronnen kunnen beïnvloeden.
Grensagenten moeten voortaan eerst een gerechtelijk zoekbevel hebben, gebaseerd op een vermoeden van een misdrijf, voordat ze apparatuur mogen doorzoeken. Deze uitspraak werd gesteund door het Knight First Amendment Institute van Columbia University en het Reporters Committee for Freedom of the Press, die een "Amicus Curiae Brief" naar de rechter stuurden.
Een amicus curiae, of 'vriend van de rechtbank', is een organisatie of persoon die geen partij is in een zaak, maar wel hun mening of advies aan de rechtbank geeft. In dit geval benadrukten de twee organisaties dat het zonder bevel doorzoeken een grote dreiging vormt voor het recht op privacy, zoals beschermd in het vierde amendement, evenals verschillende rechten die het eerste amendement moet beschermen. De rechter verwees in haar vonnis uitgebreid naar deze brief.