Luyten brengt een bundeling van haar Volkskrant-columns uit in boekvorm. In het kader daarvan schuift ze aan bij Buitenhof, om te praten over haar politieke analyses.
Op het einde bespreekt ze nog iets anders: de staat van de democratie. Volgens Luyten is er een "heel grote olifant in de kamer die we eigenlijk niet zo vaak benoemen omdat het een lastig onderwerp is". Dit is volgens haar de demografie.
"Als je kijkt naar de bevolkingssamenstelling van ons electoraat, dan is dat verouderd," zegt Luyten. "Mensen die ouder worden, stemmen in principe conservatief. Maar dat is wel de babyboom-generatie, die langer in veiligheid en welvaart heeft geleefd dan welke andere generatie dan ook. En die stemmen nu bijvoorbeeld massaal op de BBB, om te behouden wat ze hebben of terug te gaan naar wat er was."
Volgens Luyten creëert dit een "enorm onrecht tussen generaties". Daarom doet ze een twee voorstellen om dit tegen te gaan: "Ik zou ervoor pleiten om jongere mensen veel meer te betrekken bij de democratie. Hetzij ook in de vorm van burgerraden, zodat ze kunnen meepraten en een stem kunnen hebben die telt. En zelfs om het kiesrecht te verjongen naar zestien jaar."
Kritiek
Presentator Twan Huys reageert meteen enthousiast. "Goed idee," zegt hij. Maar niet iedereen kan zich vinden in Luytens voorstellen. 'NPO-mevrouw wil minder invloed voor ouderen, want die stemmen niet links genoeg,' schrijft PVV-Kamerlid Martin Bosma op sociale media.
Ook onderzoeksjournalist Marc van der Vegt is weinig enthousiast. 'Alsof conservatief of klassiek liberaal geen leefbare aarde wensen?' schrijft hij. 'De manier waarop de progressief-linksliberalen de transitie in sneltreinvaart met dwingende wetgeving en interventieladders vormgeven, vallen bij veel mensen niet goed.'
Anderen verwijten Luyten dat zij de spelregels van de democratie wil veranderen omdat de uitslag haar niet bevalt. Tot slot krijgt Luyten het verwijt dat ze 'ouderen discrimineert'.
Stemrecht afpakken
In de nasleep van de Provinciale Statenverkiezingen hebben twee columnisten al eens ervoor gepleit om ouderen hun stemrecht af te pakken
BBB, de grote verkiezingswinnaar, blijkt namelijk een relatief oud electoraat te hebben. Volgens de columnisten Esther Bijloo (Trouw) en Asha ten Broeke (Volkskrant) is dit onrechtvaardig omdat de gevolgen van de veronderstelde klimaatcrisis vooral jonger generaties zal treffen, stellen zij.
Bijlo stelt voor om voortaan alle 75-plussers te weren bij de stembus. Dit noemt ze een 'leuk experiment'. Ook Ten Broeke ziet zo'n plan wel zitten. De recente verkiezingsuitslag laat volgens haar zien hoe 'in een vergrijsd land de stemmen van jonge mensen kunnen verzuipen in die van de "na-ons-de-zondvloed"-generatie'.
Ook voormalig Rabobank-directeur en D66'er Barbara Baarsma stelde in een Volkskrant-opiniestuk in 2019 voor om 'jongeren meer te zeggen te geven dan ouderen'. Dit is volgens haar nodig omdat 'jongeren de toekomst hebben'.