Na Zweden, Italië en Letland is er nu ook een rechtse revolte in Finland. Hoewel de partij van premier Sanna Marin drie zetels erbij weet te sprokkelen, zijn andere linkse partijen hard onderuit gegaan. Twee rechtse partijen zijn daarentegen nu de nummer één en twee in het land.
De liberaal-conservatieve partij NCP is de grootste van Finland geworden met 20,8 procent van de stemmen. Hiermee neemt NCP het stokje over van de sociaaldemocratische partij (SDP) van premier Sanna Marin.
"Wij hebben het grootste mandaat," reageert Petteri Orpo van NCP, een centrum-rechtse partij. "Het voelt goed in het hart en het is duidelijk dat mensen verandering willen, ons beleid heeft de steun van de bevolking."
Op nummer twee is de rechtse anti-immigratiepartij De Finnen (PS) geëindigd, met 20,1 procent. Deze partij zit op Europees niveau in een coalitie met onder meer de PVV, Vlaams Belang, Alternative für Deutschland en de partij van Marine Le Pen. Het is de eerste keer dat PS zo'n goed verkiezingsresultaat weet te behalen.
Volgens Trouw hebben de Finse kiezers de huidige regering vooral afgestraft vanwege het wankele binnenlandse economische beleid, zoals een forse inflatie en een te hoge staatsschuld. Maar ook de klimaatambities speelden een rol: Finse media stellen dat het Finse klimaatbeleid van Marins regering 'qua doelstellingen het meest ambitieuze ter wereld' is.
Linkse premier weggestemd
Premier Sanna Marin heeft de NCP gefeliciteerd met de verkiezingsoverwinning en stelt dat "de democratie heeft gesproken". Aangezien ze niet meer de grootste is, zal ze niet meer terugkeren als premier na de kabinetsformatie.
Maar ze gaat nu nog een stapje verder. Na haar premierschap is de kans nog klein dat ze in de politiek blijft, want ze heeft haar vertrek als partijleider bij de SPD aangekondigd. "Nu is het tijd om weer in de rij te gaan staan en de plaats van de voorzitter te verlaten," vertelt ze. Deze keuze heeft ze gemaakt na de verkiezingsuitslag. Na de partijvergadering in september zal ze officieel aftreden.
Marin hoopt in de toekomst een rustiger leven te gaan leiden, melden Finse media. Ze hoeft ook niet meer opnieuw premier te worden en is ook niet meer geïnteresseerd in een minister-baantje, vertelt ze. Maar ze is niet van plan om helemaal uit de politiek te vertrekken: na haar partijleiderschap zal ze gewoon parlementslid blijven.
Kans op rechtse regering
Veel Finse kiezers hebben op Marins concurrenten gestemd omdat ze erg ontevreden waren over haar economische beleid. De NCP wil maar liefst 6 miljard euro gaan bezuinigen, en dat is Marin tegen het zere been. Daarom denkt ze niet dat haar partij opnieuw zal regeren.
"Ik zie de SDP niet in een regering stappen die zes miljard zou bezuinigen. Dit zou op geen enkele manier verenigbaar zijn met ons verkiezingsprogramma," zegt ze.
Marin vermoedt dat er een rechtse regering gevormd gaan worden. Volgens haar zijn de rechtse partijen NCP en De Finnen (PS) 'al voor de verkiezingsdebatten dichter bij elkaar gekomen', melden Finse media.