Vorige week schreven de autoriteiten in vier Oost-Oekraïense regio's referenda uit. De lokale bevolking mocht beslissen of zij voor of tegen een Russische annexatie waren. Uit de uitslag bleek volgens Russische media dat bijna alle inwoners voor zo'n annexatie waren. Daarom ondertekende president Poetin afgelopen vrijdagmiddag documenten om de vier regio's Loehansk, Donetsk, Cherson en Zaporizja in te lijven.
Veel landen hebben echter felle kritiek op de referenda, en spreken van schijnreferenda. Ze erkennen de uitslag niet, omdat Rusland volgens hen juridisch niets te zeggen heeft op Oekraïens grondgebied. Ook is Russische annexatie volgens hen in strijd met het internationaal recht. Zelfs de met Rusland bevriende landen als Servië, Kazachstan en Turkije erkennen niet de Russische annexatie.
Premier Mark Rutte is verontwaardigd over de Russische annexatie. Vrijdagmiddag schreef hij op Twitter: 'De illegale annexatie is de zoveelste escalatie in Poetins oorlog. Het is een aanval op de soevereiniteit van Oekraïne, en daarmee op onze veiligheid in Europa. Laat me glashelder zijn: Nederland zal deze annexatie nooit erkennen en werkt met de EU aan nieuwe sancties.'
De aangekondigde sancties komen dan bovenop de reeds bestaande Europese sancties tegen Rusland.
Protest tegen Europese sancties
De afgelopen weken zijn er echter ook geluiden van protest te horen geweest tegen de reeds bestaande Europese sancties tegen Rusland. Afgelopen woensdag gingen tienduizenden demonstranten de straat op in Praag. Een paar weken geleden gebeurde dit met 70.000 demonstranten. Volgens de demonstranten hadden de sancties nadelige economische gevolgen voor Europese burgers. Eurocommissaris Frans Timmermans meende echter dat de demonstratie was "aangestuurd door de Russen".
Daarnaast kondigde deze week de Hongaarse premier Viktor Orbán een referendum aan over de Europese sancties tegen Rusland. Volgens hem zullen de sancties ingrijpende economische gevolgen hebben voor de Hongaarse bevolking, en moet daarom de bevolking zelf beslissen of het de sancties wil of niet wil.
Tijdens de Algemene Beschouwingen vorige week hield PVV-leider Geert Wilders een betoog voor de opheffing van de Europese sancties tegen Rusland. Volgens hem schaden de sancties vooral de Nederlandse burger, en is het daarom onverstandig ze te laten bestaan.
Afgelopen mei had Europarlementariër Rob Roos (JA21) al kritiek op de Europese boycot van Russische energie. 'We kunnen niet zonder betaalbare en betrouwbare energie! En hebben de huidige sancties wel het gewenste effect?' schreef hij destijds.
Toch zijn er ook felle voorstanders van de Europese sancties tegen Rusland. Onder hen bevinden zich de Italiaanse politica Giorgia Meloni en de Poolse premier Mateusz Morawiecki. Volgens politieke analisten kan dit een splijtzwam worden in een eventuele anti-EU alliantie tussen Italië en Polen enerzijds en Hongarije anderzijds.