Volgens staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel en Migratie) is dit broodnodig om de opvang van asielzoekers landelijk goed te regelen. Aanvankelijk steunde de VVD zijn wetsvoorstel met kiespijn, maar hierin kwam later verandering. Dit is niet voor niets: bij rechtse partijen is de spreidingswet veelal weinig populair, omdat het Rijk hiermee de bevoegdheid zal krijgen om gemeenten te dwingen tot asielopvang. Rechts vindt dat de focus beter kan liggen op een (tijdelijke) asielstop. Daarom is de VVD nu officieel tegen, terwijl staatssecretaris Van der Burg officieel nog voor is.
Naar aanleiding van dit spagaat besloot JA21-leider Joost Eerdmans schriftelijke vragen te stellen aan premier Mark Rutte. VVD-leider Yeşilgöz stelde namelijk dat het niet geloofwaardig is als Van der Burg de spreidingswet gaat verdedigen, omdat hij zelf een VVD'er is. Eerdmans vraagt daarom aan Rutte of hij het ook onbegrijpelijk op de kiezer vindt overkomen dat Van der Burg de dwangwet toch gaat verdedigen. Hierop antwoordt Rutte nuchter: "Het is niet aan mij om te bepalen wat wel of niet begrijpelijk is voor de kiezer."
Rechts tegen spreidingswet
De huidige Tweede Kamer behandelt de spreidingswet dinsdag en woensdag, omdat de spreidingswet afgelopen zomer niet controversieel werd verklaard. Hierdoor zal er alsnog voor de verkiezingen een beslissing worden genomen over de wet, ondanks de kabinetsval van juli.
De PVV is fel gekant tegen de spreidingswet. Daarom vroeg de verantwoordelijke PVV'er op dit dossier, Gidi Markuszower, dit weekend zes uur spreektijd aan in het Kamerdebat. Dinsdagavond maakte hij uiteindelijk twee uur spreektijd vol, waarin hij talloze vragen stelde aan Van der Burg. Deze zal de staatssecretaris in zijn spreektijd allemaal moeten beantwoorden, waardoor hij mogelijk minder kans heeft om de wet voor de Kamer te verdedigen.
Ook JA21, FVD en BVNL zijn grote tegenstanders van de asieldwangwet. Zo wil BVNL-leider Wybren van Haga dat de dwangwet van tafel gaat, dat er een asielstop wordt ingevoerd en dat het COA wordt opgeheven, schrijft hij in zijn column bij NieuwRechts. Vorige week sneuvelde er echter nog een PVV-motie om een asielstop in te voeren. Alleen PVV, FVD, BBB, BVNL en JA21 stemden voor.
BBB steunt wellicht wél
Alleen BBB houdt de deur op een kier voor de spreidingswet. De partij van Caroline van der Plas heeft een amendement ingediend om het maximum aantal asielzoekers terug te brengen naar 15.000 per jaar, en om de asielopvang te verdelen naar het inwonersaantal. Als het amendement wordt aangenomen, zal BBB de spreidingswet alsnog steunen, schrijft EenVandaag-verslaggever Herman Zaalberg op X.
In juli kondigde BBB aan wellicht toch de spreidingswet te steunen. Destijds maakte Van der Plas ook bekend dat er, wat haar betreft, maar huizen naar statushouders moeten gaan.